Nakon najava predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika i načelnika Opštine Srebrenica Mladena Grujičića da bi ova opština mogla promijeniti ime, provjerili smo kakva bi bila procedura ako bi se zaista krenulo u tom suludom pravcu.
Ako pogledamo Statut Općine Srebrenica, u članu 34. navode se nadležnosti Skupštine općine i između ostalog se kaže da Skupština pokreće inicijativu za teritorijalnu promjenu i promjenu naziva Opštine i naseljenog mjesta.
Prije toga, naravno, potrebno je sazvati sjednicu Skupštine. Ako je u pitanju redovna sjednica onda nju, prema članu 96. Poslovnika o radu Skupštine općne, saziva predsjednik Skupštine po sopstvenoj ili inicijativi načelnika opštine ili 1/3 odbornika u roku od 15 dana od dana podnošenja zahtjeva.
Ako sjednicu na osnovu tih zahtjeva ne sazove ili ne želi sazvati predsjednik, u ovom slučaju Salko Tursunović, onda bi to morao uraditi potpredsjednik Miloš Milovanović.
Postoji opcija i tematske sjednice, a prema članu 95. one se održavaju zbog razmatranja i odlučivanja o pitanjima od posebnog interesa, na zahtjev kluba odbornika, načelnika Opštine, grupe građana i udruženja građana i mjesnih zajednica.
Kako se određuje dnevni red
A, prema članu 98. Poslovnika o radu Skupštine opštine Srebrenica, u dijelu u kojem se govori o dnevnom redu sjednice Skupštine, kaže da se da prijedlog dnevnog reda redovne sjednice priprema Kolegiji Skupštine. On sadrži 19 članova, od kojih 13 ima pravo glasa. Odluke se donose većinom. Nadalje, kaže se da zahtjev za uvrštavanje određenog pitanja na dnevni red sjednice ima pravo da Kolegijumu podnese svaki odbornik, predsjednik radnog tijela Skupštine, klub odbornika i načelnik opštine i ovlašteni predstavnik opštinskih organa izvršne vlasti.
Također piše da će na osnovu prijedloga Kolegijuma biti utvrđen dnevni red sjednice i to na početku sjednice sa većinom glasova odbornika na sjednici Skupštine.
Ako pogledamo član 101. u kojem se govori o predsjedavanju i učešću u radu sjednice Skupštine, vidjet ćemo da predsjednik Skupštine, u ovom slučaju Tursunović, ne mora prisustvovati sjednici ako je spriječen u tome, i u tom slučaju sjednicom predsjedava potpredsjednik Milovanović.
Također, predsjednik Skupštine ima dužnost da potpiše akt koji je usvojen većinom u Skupštini. To piše u članu 30. pomenutog poslovnika.
Dakle, ako bi inicijativa o promjeni imena opštine došla na dnevni red redovne ili tematske sjednice, onda bi glasovima većine od 21 odbornika bila usvojena. U Skupštini Opštine Srebrenica sjedni 15 Srba i šest Bošnjaka. Nakon svake sjednice usvojene inicijative mora potpisati predsjedavajući ili njegov zamjenik.
Poslije toga, inicijativa o promjeni naziva grada ili opštine ide u Narodnu skupštinu Republike Srpske.
Pitanje ustavnosti
Ako sve to prođe, Bošnjaci bi imali pravo pokrenuti pitanje vitalnog nacionalnog interesa i ići na Ustavni sud Republike Srpske. Poslije toga, ako bi neko pokrenuo apelaciju, o pitanju ustavnosti bi odlučivao i Ustavni sud BiH.
Treba spomenuti da bi se, ako se krene s ozbiljnim koracima pri izvršavanju ove ideje, mogao u priču uključiti i visoki predstavnik Christian Schmidt.
Pozadina priče
Iako u medijima Grujičić govori da je ova ideja “opravdana” nakon usvojene Rezolucije o genocidu u Srebrenici i da bi zbog toga investitori i projekti Srebrenicu mogli naširoko zaobilaziti, možda se iza ugla ipak krije nešto drugo.
S obzirom da će Centralna izborna komisija do kraja juna potvrditi kandidate za lokalne izbore, a da Grujičić ne kotira najbolje kod SNSD-a, on bi Dodika mogao pokušati “kupiti” upravo ovom inicijativom.
Duga historija
Treba spomenuti i to da čelnicima manjeg bh. entiteta nije prvi put da najavljuju mijenjanje naziva gradova. Još tokom ratne 1994. godine promijenili su ime Foči u Srbinje. To je odlukom Ustavnog suda BiH iz 2004. godine proglašeno neustavnim i vraćen je naziv Foča. Tokom rata je promijenjeno ime i Odžaku u Vukosavlje, a nakon Dejtonskog mirovnog sporazuma, Vukosavlje je ostalo ime za dijelove Odžaka koji pripadaju teritoriji Republike Srpske. Dijelovi koji su pripali Republici Srpskoj nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma izgubili su prefiks “bosanski” pa su tako Bosanski Brod, Bosanski Šamac, Bosanska Gradiška, Bosanski Novi, Bosanska Krupa i Bosanska Dubica postali Brod, Šamac, Gradiška, Novi Grad, Krupa na Uni i Kozarska Dubica. Prije nego je reagovao Ustavni sud BiH 2004. godine, neka od mjesta su imala prefiks “srpski” pa su tako bili Srpski Brod, Srpska Kostajnica itd.
Također, dio glavnog grada BiH koji je pripao RS-u najprije je bio nazvan Srpsko Sarajevo, a potom je preimenovan u Istočno Sarajevo. Isti je slučaj i s opštinom Ilidža koja je najprije bila Srpska Ilidža, a potom Istočna Ilidža. Dio Mostara je imao naziv Srpski Mostar, a potom je nazvan Istočni Mostar. Srpsko Goražde danas je Novo Goražde.
U konačnici, pričom o promjeni naziva grada Srebrenice, negatori genocida ne mogu izbrisati činjenicu da je u tom gradu počinjen genocid nad Bošnjacima.
